Prostat kanseri erkeklerde en sık görülen kanser türlerinden birisi olup erken tanı amacı ile PSA testis uygulanmaktadır. Ancak bazı hastalıklarda tanı sırasında hastalık ilerlemiş olup yayılım olmuş hale gelmektedir.
Son yıllarda akıllı moleküllerin kullanıma girmesi ile birlikte özellikle prostat kanseri tanı ve tedavisinde büyük gelişmeler yaşanmıştır..
PSMA nedir?
PSMA (prostat spesifik membran antijen); prostat hücrelerinin yüzeyinde doğal olarak izlenen yapı taşıdır. Prostat kanserli hastaların % 95’inde pozitif bulunmuştur. Özellikle metastatik ve agresif seyirli kanserlerde yüksek PSMA seviyeleri saptanmıştır. Cerrahi uygulanmış hastalarda yüksek PSMA düzeyleri nüks ile de ilişkili bulunmuştur. Bu nedenle PSMA PET prostat kanseri tanısında ve tedavi takibinde önem kazanmaktadır.
Tanı aşamasında yapılan patolojik incelemelerde, orta ve yüksek yayılma riski olduğu saptanmış hastalarda evrelenmesinde, tedavi sonrası nükslerin ve metastazların tespitinde kullanılan PSA değerleri, ultrason, tomografi, MRI gibi görüntüleme yöntemlerine göre Galyum 68 PSMA PET-CT daha başarılıdır.
Prostat spesifik membran antijeni (PSMA) galyum 68 izotopu ile prostat yüzeyine bağlanarak radyoaktif bir ajan haline getirilir. Hastaya bu madde damar yolu ile verildikten sonra yaklaşık 60 dakikalık bir bekleme süresi sonunda PET-CT cihazları ile tüm vücut taraması yapılır.
Çok düşük seviyedeki PSA yüksekliklerinde bile nüks / metastazları büyük bir doğrulukla tespit eder. Bu yolla hastalığın evresini ve dolayısı ile tedavi yaklaşımını değiştirebilmektedir.
Ga-68 PSMA ile tespit edilen nüks ve metastazlar başka bir radyonüklid olan Lu-177 ile başarılı bir şekilde tedavi edilebilmekte, bu tedavi ile hastanın yaşam süresi ve kalitesi artırılabilmektedir.