Prostat kanseri tanısında parmakla prostat muayenesi ve kanda PSA ölçülmünün yüksek olması neticesinde tanı koymak için prostat biopsisi yapmak gerekmektedir. Şu anda merkezlerde uygulanan standart biyopsi ultasonografi cihazı ile belirlenen odaklardan alınan 12 adet körleme biopsi şeklinde olmaktadır. Patoloji sonucu neticesinde kanser çıkmazsa ve PSA yükselmeye devam ederse kanser şüphesi devam etmektedir. Bu durumda ikinci ve hatta gerekirse üçüncü biyopsi gerekmektedir. Dolayısıyla bu işleme ait komplikasyonlar artmaktadır. Tekrarlanan biyopsilerin getirdiği enfeksiyon riski yanı sıra hastaların tekrar biyopsi olmaktan kaçınması kanser tanısını geciktirmektedir.
Hedefe yönelik füzyon prostat biopsilerinde prostat yapısı MR ile detaylı şekilde ortaya çıkartılmaktadır. MR çekilmesi sonrası şüpheli alanlar belirlenerek kanser olabilme ihtimali olan alanlar işaretlenir ve biyopsi buarala yönelik olarak uygulanır. MR biyopsi sayesinde %30 daha yüksek riskli prostat kanseri tanısı konulurken % 17 oranında ise gereksiz biopsilerden kaçınılmış olmaktadır.
Avantajları:
- Şu ana kadar ki en kesin tanı koyma yöntemi.
- Hedeflenmiş biopsilerle gereksiz alanların biopsi dışına çıkartılması.
- Prostatın MR ve 3D US ile gerçek görüntüsünün elde edilmesi.
- Tekrar biopsi oranları oldukça düşük.
Multiparametrik Prostat Mr Nedir ?
Multiparametrik Prostat MR, agresif seyirli prostat kanserlerini tespit eden ve biyopsi öncesi çekilerek prostat biyopsisine rehberlik oluşturan, prostatı en iyi görüntüleyen radyolojik yöntemdir. Multiparametrik MR’da, klasik MR’a ilave çekimler yapılmaktadır. MR filmlerini değerlendirmekte ve prostat hakkında ayrıntılı bilgi edinilmektedir.MR güvenilir, radyasyon içermez ve ağrısız bir tanı yöntemidir. Prostat MR sonucuna göre doktorunuz mr bx yapılıp yapılmayacağına karar verir.
Füzyon Prostat Biyopsi Uygulaması Nasıl Yapılır?
Klasik tip biobsi gibi öncesinde tüm hazırlıklar benzer olup prostat biyopsisi öncesi hastanın prostatı multiparametrik MR yapılarak incelenir. Prostat MR’ları konusunda üst düzey tecrübeye sahip ve bu alanda tecrübeli olan radyoloji uzmanı, MR görüntüleri üzerinde kanser açısından şüpheli alanları işaretledikten sonra işaretlenmiş bu görüntüleri kullanarak işlemi gerçekleştirir.
MR’ın İşaret Ettiği Noktalardan nasıl Biyopsi Alınabilir?
MR Füzyon biyopsinin 3 farklı tekniği bulunmaktadır:
- MR altında biyopsi: MR ile belirlenen noktalardan çok büyük oranda doğrulukla biobsi alınmasıdır. Bu biobsiye ek olarak MR ın belirlediği alanların dışından da biobsi alınır. Bu doğruluk payını arttırır.
- Kognitif MR biyopsi: MR’ın işaret ettiği yerlerden biobsi alınması işleminin yapacak kişinin akılda tutarak yapmasıdır. Ek olarak farklı noktalardan biobsi alınır.
- Yazılım yardımlı MR Ultrason Füzyon biyopsi: Biyopsi ortamında hastanın prostatı ultrason ile incelenir. Prostatın ultrason görüntüsü ile çekilmiş olan MR’daki prostat görüntüleri bir yazılım aracılığıyla üst üste getirilerek birleştirilir. Ultrason probu prostat hizasında getirilerek belirlenen noktalardan biopsi yapılır.
Her kanser türünde olduğu gibi erken dönemda yakalanmış olan prostat kanserlerini tedavi etmek daha kolaydır. 50 yaşından sonrasında tüm erkeklerde, ailesinde prostat kanseri öyküsü olan erkeklerde ise 40 yaşından sonra yılda birkez PSA testi yaptırmak gereklidir.PSA testinde 4 üstünde olması en önemli bulgulardan biridir, ancak mutlaka kanser olduğu anlamına gelmez ve aynı şekilde yukarıdaki belirtilerin kanserden başka sebepleri olabilir (prostat bezinin iyi huylu büyümesi gibi bazı diğer hastalıklar). Anormal DRE (makattan prostat muayenesi)ve PSA sonuçlarının iyi huylu büyüme veya prostat kanserinden kaynaklandığını belirlemek üzere biobsi yapmak gerekebilir.
Prostat iğne biopsisi nedir? Nasıl yapılır? Sonrasında neler olur?
Klasik tip biyopsi ultrason eşliğinde (TRUS- Transrektal Ultrasonografi) rektal yoldan yapılır. İşlem öncesinde prostat çevresine lokal anestezi işlemi uygulanacağı için ağrı olmamaktadır. Bu işlemde, prostat rektuma sokulan parmak büyüklüğünde bir prob ile görüntülenir. Prostatın birçok bölgesinden doku örnekleri alındıktan sonra, bu örnekler mikroskop ile incelenerek, kanser hücresinin olup olmadığına bakılır. İşlem sırasında ortalama 12 örnek alınır . İşlem ortalama 20 dakika sürer ve işlem sonrası 2-3 saat sonrasında hastaneden taburcu olunur.
Prostat biobsisi sonrası bizi neler beklemektedir?
Prostat biyopsisine bağlı olarak %1-3 oranında ateşli üriner sistem enfeksiyonu gelişebilmektedir. Enfeksiyon riskini en aza indirmek için hastalara işlem günü ve sonrasında antibiyotik tedavisi verilmektedir. İşlem öncesinde idrarda enfeksiyon varlığının tespiti gibi tedbirler enfeksiyon oluşumunu önlemeye faydalı olmaktadır. Biyopsi işleminden 1 hafta öncesinde kan sulandırıcı ilaçların kesilmesi gerekmektedir. Tüm hastalara gerek olmamakla birlikte bazı hastalarda kanamaya eğilim olup olmadığı bazı testler ile değerlendirilir. Biyopsi sonrası idrardan ve makattan bir miktar kan gelebilir, aşırı gelmesi durumunda doktorunuza başvurmanız gerekir. Biyopsi sonrası cinsel ilişki yaşandığında 15 güne yakın meniden kan gelebilir. İşlem sonrası kan sulandırıcı ilaçlara 5 gün daha başlanmamalıdır. İdrar yapma zorluğu, idrar yapamama gibi durumlarında ortaya çıkabildiği prostat biyopisi çok dikkatli ve özenli yapılması gereken bir işlemdir.
Biyopsi sonucu süreç nasıl ilerler?
Biyopsi sonuçlarına göre prostat kanseri olduğunuz ortaya çıkarsa, kanserinizin ne kadar ilerleyip ilerlemediğini belirlemek için bazı ek görüntüleme yöntemleri yapılabilir.
- Kanser hücrelerinin kemik dokusuna yayılıp yayılmadığını belirlemek üzere kemik sintigrafisi
- Vücudun iç bölgelerinin ayrıntılı görüntülerini almak üzere Manyetik Rezonans
Görüntüleme (MRI) ve/veya bilgisayarlı tomografi.
- Hem kemik hemde diğer organ sistemlerini değerlendirmek amacıyla Ga-68 PSMA ile tüm vücut PET/BT incelemesi yapılabilinir.
Bu işlemlerin her biri kanserin düzey ve özellikleri hakkında bilgi verirken, hastalığın evresini belirlemek için oldukça önemlidir. Hastalığınızın evresi hakkında bilgi toplanması, aynı şekilde hangi tedavi programının en iyi sonuçları verebileceğini belirlemek için önemlidir.