İyi huylu prostat büyümesi (BPH) nedir?

Prostat nedir? İyi huylu prostat büyümesi nedir?

Prostat idrar torbasının çıkışında yer alan, içinden işeme kanalı geçen ve yaşlanmayla birlikte büyüme eğiliminde olan ortalama 18-25 gr lik salgı yapan bir bezdir. Prostat her zaman büyümeyle birlikte şikayete neden olmaz. Prostat eğer idrar kanalına doğru yani içe doğru büyürse boyuttan bağımsız olarak şikayetlere neden olabilir ama prostat dışarıya doğru büyüme yapar ve idrar kanalını kapatma eğilimine girmese daha az şikayete neden olur.

Prostat neden büyür?

Prostat normal olarak 30 yaş sonrası büyüme eğilimindedir ancak bazı erkeklerde diğerlerine oranla daha fazla büyüme eğiliminde olup bunun nedeni tam olarak bilinmemektedir. Testesteron hormonunun bu büyümede aktif rolü olduğu bilinmektedir.

Prostat büyümesi nasıl şikayetlere neden olur?

Prostatın yıllar içinde büyümesi ile birlikte idrar kanalını kapanmaya başlaması ile birlikte idrar kesesi önünde oluşan tıkanıklığı aşabilmek için daha fazla kasılmaya başlar ve vucut bu dönemde şikayet vermeyebilir, oluşabilecek şikayetler ise sık tuvalete gitme ihtiyacı, aniden sıkışma hissi, gece tuvalete kalkma ihtiyacı olabilir. Ancak ilerleyen dönemlerde prostatın daha da büyümesi ile birlikte idrar kesesi genişlemeye ve özelliklerini yitirmeye başlar. Bunu takiben idrar yapmakta zorlanma, idrara başlamada gecikme, idrar yapma sonrası içeride kalıyormuş hissi olmasıdır. Bu dönemde tedavi olmasa daha ileri dönemlerde böbrek fonksiyonları bozulmaya başlar ve maalesef tedavi sonrası bile bu fonksiyonların bazılarında geri dönüş olmaz.

Geceleri uykudan uyanıp tuvalete gitmek prostat büyümesinin işareti midir?

Bu durum prostat büyümesine bağlı olarak ortaya çıkabilir hatta ilk işareti olabilir. Ancak bu durumun diğer sebepleri kalp hastalığı diyabet hastalığı olabilir. Prostat hastalığı olanlarda zaman içinde gündüz de şikayetle ortaya çıkmaya başladığı için sadece gece şikayetleri olanlar ayrı olarak incelenmelidir.

İyi huylu prostat büyümesinin tanısı nasıl konulur?

Prostat büyümesi şikayetleri olan hastalara kan ve idrar tahlilleri yanı sıra işeme testi (üroflow) uygulanmalıdır. Bununla birlikte prostat büyüklüğünü belirlemek için ultrason yapılmalıdır. Tahliller neticesinde tedavi kararı alınır.

İyi huylu prostat büyümesinin tedavisi nasıl planlanır?

Prostatın büyüklüğüne ve şikayetlerin şiddetine göre tedavi planı yapılır.

Prostat büyümesinde hastanın şikayetlerini azaltmak için gün içinde nelere dikkat etmek gerekir?

Prostat hastalarının öncelikle idrar miktarını artıracak alkol ve kafein içeren içeceklerden uzak durması gerekir. Eğer prostat hastası gündüzleri seyahat ediyor ve sık tuvalete gitmekten şikayet ediyorsa, gündüz saatlerinde sıvı alımını kısıtlamak hasta için rahatlatıcı olabilir.

İlaç kullanması gereken hastalar için tedavi süreci planlanır?

Prostat için kullanılan ilaçların etkileri temel olarak şikayetleri azaltmak amaçlı olup büyümeyi engelleyici bir tedavi henüz yoktur. Prostatik şikayetleri en hızlı düzelmesi sağlayan ve ilk etapta verilen ilaçlar ALFA BLOKER olarak adlandırılan ilaç grubudur. Bununla birlikte prostat büyüklüğü eğer 35-40 gram üstünde ise 5 ALFA REDÜKTAZ İNHİBİTÖRLERİ denilen ilaç grubu kullanılır. Bu ilacın etkileri ortalama 6. Aydan sonra başlar. Kişinin şikayetleri eğer sık idrara çıkma şeklinde ise bu tedaviye ANTİ-KOLİNERJİK GRUBU ilaçlar eklenir.

Eğer, ilaç tedavilerine rağmen hastanın işeme şikayetleri devam ediyor, tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonları oluşuyor ya da hastaya idrar yapamadığı için sonda takılmak durumunda kalınmışsa, ameliyat gerekliliğinden söz edilebilir. Tüm bu şikayetlere karşın ameliyatın geciktirilmesi durumunda ise mesane ve böbrek sorunları ortaya çıkacak, hasta böbrek yetmezliği sorunu ile karşı karşıya kalacaktır.

Prostat ameliyatları hangi yöntemler ile yapılmaktadır?

Prostat büyümesi için yapılan ameliyatlar 2 ana başlık altında toplanabilir.

1 - TUR AMELİYATI: İdrar kanalından girilerek elektrik enerjisi yardımı ile prostatın kesilmesidir. bipolar veya plazmakinetik denilen farklı enerjiler kullanılmakta, çok başarılı sonuçlar alınmaktadır.

2 - HOLMİYUM LAZER AMELİYATI: İdrar kanalından girilerek prostatın çıkarılması işlemidir.

3 - AÇIK PROSTATEKTOMİ, LAPAROSKOPİK BASİT PROSTATEKTOMİ VE ROBOTİK BASİT PROSTATEKTOMİ: Karın bölgesinden yapılan ameliyatlardır. Bu ameliyatlar çok gerekmedikçe yapılmamaktadır.

Prostat ameliyatından sonra görülebilecek komplikasyonlar nelerdir?

Klasik olarak kanama prostat ameliyatından sonra görülen en sık komplikasyondur. Ameliyat esnasında olursa prostat yeterli şekilde temizlenmeyebilir. Ameliyat sonrası olursa hasta tekrar ameliyat olmak zorunda kalabilir. Bunun dışında ameliyat sonrası idrar kanallarında darlık gelişmesi nadiren gelişen ama olduğunda hem doktor hem de hasta için can sıkan bir komplikasyondur. Üretra darlığı olmaması için mümkün olduğunca ince aletler ile çalışmak ve aletlerin bakımının tam olması önemlidir. Ameliyat sonrası idrar yollarında enfeksiyonda görülebilir. Literatürde prostat ameliyatlarından sonra mesane patlamasına kadar uzanan uzun bir komplikasyon listesi sayılsa da tecrübeli bir cerrahın ellerinde modern aletler kullanılarak yapılan prostat ameliyatlarında komplikasyon riski minimaldir.

Prostat ameliyatı olan bir hasta doğal yollarla çocuk sahibi olabilir mi?

Prostat büyümesi nedeniyle ameliyat olan erkeklerde boşalma sırasında meninin bir kısmı idrar torbasına kaçacağı için meni miktarında azalma olur. Hastanın normal yolla çocuk sahibi olma olasılığı azalır.